Medezeggenschap

De Centrale Studentenraad is het orgaan dat alle studenten aan de TU wettelijk vertegenwoordigt en maandelijks vergadert met het College van Bestuur. De Studentenraad bestaat uit tien studenten die zich een jaar lang fulltime inzetten voor de belangen van studenten en studentenorganisaties. Elk jaar worden in mei verkiezingen gehouden om deze zetels te verdelen. Tijdens de laatste verkiezingen heeft ORAS zeven van de tien zetels gehaald.

Verkiezingen

Eind mei zijn er ieder jaar verkiezingen, hierbij kunnen meerdere partijen verkiesbaar zijn. Nu zijn dat er twee, ORAS en Lijst Beta. Deze partijen gaan de campus door en proberen zoveel mogelijk mensen te laten stemmen. Dit is erg belangrijk omdat een hoge opkomst laat zien dat de studenten hun vertegenwoordiging steunen, wat de SR krachtiger maakt tegenover het College van Bestuur. Vaak ligt de opkomst rond de 40%, wat voor studentenraadsverkiezingen vrij hoog is.

Alle partijen hebben een kieslijst met maximaal 30 mensen, hiervan kunnen er maximaal 10 in de raad komen. Dit gebeurt dan alleen wanneer 1 partij alle 10 de zetels wint. De overige 20 mensen op de lijst zijn personen die de partij steunen en graag laten zien dat zij het belangrijk vinden dat die partij in de raad komt.

Na de verkiezingen is de zetelverdeling duidelijk en worden de nieuwe raadsleden ingewerkt voor het komende jaar. In het nieuwe academische jaar nemen zij dan zitting in de studentenraad.

Organogram

De medezeggenschap heeft een bepaalde structuur en hiërarchie. Die wordt in het figuur weergegeven.

College van Bestuur en Raad van Toezicht

Het college van bestuur bestuurt de universiteit. Dit wordt gedaan door 3 mensen; Tim van der Hagen (Rector Magnificus), Rob Mudde (Vice President for Education and Operations) en Nicoly Vermeulen (Vice President Operations). Het college legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht.

Centrale studentenraad

De studentenraad is de wettelijke gesprekspartner van het College van Bestuur en behartigt de belangen van studenten. Er zijn twee medezeggenschapsorganen op centraal niveau op de TU Delft. De Studentenraad is het medezeggenschapsorgaan voor en door studenten en de Ondernemingsraad het orgaan voor medewerkers.

De Studentenraad adviseert het College van Bestuur over beslissingen die genomen moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan beslissingen over studiebegeleiding, regels en eisen die gelden voor studenten, werkplekken en andere studentenfaciliteiten. Over een aantal onderwerpen heeft de Studentenraad instemmingsrecht, wat wil zeggen dat de plannen die de TU hierover maakt pas doorgang kunnen vinden als de SR het ermee eens is.

Facultaire studentenraden

Naast de Centrale Studentenraad is er op elke faculteit ook een Facultaire Studentenraad (FSR). Ook zij behartigen de belangen van de studenten, hierbij gaat het alle zaken aan die binnen één faculteit spelen. Dit kan gaan over één bepaald vak, de fietsenrekken of het complete curriculum van de studie.

Rechten en plichten

De Studentenraad is het hoogste inspraakorgaan binnen de TU Delft waarin studenten zijn vertegenwoordigd. In de Wet op Hoger Onderwijs staat omschreven wat de rechten van de Studentenraad zijn:

Instemmingsrecht

Het College van Bestuur behoeft de instemming van de Studentenraad voor elk ter zake voorgenomen besluit met betrekking tot de volgende aangelegenheden:

Het instellingsplan (hierin staat de lange termijn koers van de TU Delft beschreven voor 4 jaar)
De vormgeving van het systeem van kwaliteitszorg van de universiteit, alsmede het voorgenomen beleid in het licht van de uitkomsten van de kwaliteitsbeoordeling / accreditatie.
Het centrale deel van het studentenstatuut (hierin staan alle rechten en plichten van studenten)
Het bestuurs- en beheersreglement (hierin staat beschreven hoe de universiteit is ingericht)
Regels op het gebied van veiligheid, de gezondheid en het welzijn (VGWM)
De keuze uit medezeggenschapsstelsels (Universiteitsraad of Studentenraad en Ondernemingsraad)
De afstudeerregelingen (RAS / garantiemaanden e.d.)

Adviesrecht

Het College van Bestuur moet de volgende zaken aan de Studentenraad voor advies voorleggen:

De aangelegenheden die het voortbestaan en de goede gang van zaken binnen de universiteit betreffen
De begroting van de TU Delft
Het beleid ten aanzien van het instellingscollegegeld
De gedragscode buitenlandse taal
Het bindend studieadvies
Selectiecriteria en -procedure voor aankomende studenten
Het reglement van het College van Beroep voor de examens
Studentenvoorzieningen
Het WP-beleid (wetenschappelijk personeel)
Over het algemeen kun je zeggen dat alles wat met studenten te maken heeft onder adviesrecht valt. Daarnaast heeft de Studentenraad het recht om ongevraagd advies uit te brengen.

Initiatiefrecht

De Studentenraad heeft het recht ideeën en plannen aan te dragen. Het CvB moet deze serieus in overweging nemen. Het College van Bestuur moet binnen drie maanden een reactie aan de Studentenraad mededelen in de vorm van een voorstel. Geschiedt dit niet dan is het initiatief automatisch aangenomen. De Studentenraad kan uitstel verlenen, indien het CvB hierom vraagt.

Om zo goed mogelijk gebruik te maken van het initiatiefrecht, dienen beide partijen initiatieven in. Dit zijn ideeën die de partijen uitwerken en vervolgens als initiatief indienen. Deze initiatieven gaan als ze verder uitgewerkt zijn als voorstel naar het College van Bestuur.

Geschiedenis Fractie

De vorm van de medezeggenschap zoals we die nu al jaren kennen is niet altijd zo geweest op de TU Delft. In de afgelopen 47 jaar is er veel veranderd. In het stuk hieronder staat beschreven welke acties en wetgevingen geleid hebben tot de huidige vorm van medezeggenschap en het ontstaan van de Organisatie RAtionele Studenten.

Het ontstaan van de medezeggenschap

Begin jaren zestig van de vorige eeuw hadden de studenten geen enkele invloed op de besluitvorming binnen het hoger onderwijs. Bestuurders en docenten konden op hun eigen houtje bepalen hoe het onderwijs en organisatie binnen de universiteit vormgegeven werd.

Naarmate de jaren zeventig naderde kwamen er steeds meer studenten in opstand en wilde meer inspraak voor studenten in het hoger onderwijs, met als kopstuk de bezetting van het Maagdenhuis in Amsterdam in 1969.
Bij deze bezetting, met als doel meer inspraak te creëren voor studenten in het reilen en zijlen van het hoger onderwijs, waren ruim 700 studenten betrokken en was er uiteindelijk een hardhandige inval van de politie nodig om de studenten te ontruimen. Vijf dagen lang werd het gebouw door de politie afgegrendeld met de hoop dat studenten het gebouw van honger en dorst zouden verlaten, maar dat was tevergeefs. De studenten maakten een luchtbrug tussen de naastgelegen UB en het Maagdenhuis en op die manier werd er voldoende voedsel naar binnen geloodst.
Uiteindelijk maakte de politie om 9 uur ’s ochtends, op 21 mei 1969 een einde aan de bezetting, maar de boodschap was allang duidelijk: Studenten willen inspraak in het beleid binnen het hoger onderwijs. En deze boodschap werd gehoord. Een jaar later werd studenteninspraak op het beleid in het hoger onderwijs wettelijk vastgelegd in de WUB.

Wet op de Universitaire Bestuurshervorming (WUB) en de Student Centrum Groep (SCG)

De WUB, die in 1970 werd ingevoerd, resulteerde in de volgende bestuursstructuur:

De Universiteitsraad (tot 1986 Hogeschoolraad) welke bestond uit 1/3 studenten, 1/3 wetenschappelijk personeel en 1/3 ondersteunend personeel.
Het College van Bestuur (CvB) voerde de besluiten van de Universiteitsraad uit.

Na verloop van tijd ontstonden er partijen binnen de raad en werd zo ook de Centrum Groep (CG) als tegenhanger van de al bestaande Afdeling Actie Groepen (AAG) opgericht op 15 september 1973. In 1975 werd dit omgedoopt tot de Student Centrum Groep (SCG)

In de loop van de tijd werd het systeem steeds meer als log en inefficiënt gezien en kreeg het CvB door verschillende aanpassingen in de WUB steeds meer macht. Dit creëerde uiteraard aan de kant van de Universiteitsraad frustraties en er ontstond onvrede tussen de UR en het CvB, en ook onderling tussen fracties binnen de UR.

Oprichting ORAS

In 1989 bleek dat de SCG steeds meer stemmen aan het verliezen was. SCG had nog maar krap vier zetels en was erg veel met zich zelf als partij bezig. Promotie, opvolging, campagne etc. koste zo veel tijd dat er van het raadswerk nog maar weinig terecht kwam. Een interim bestuur onder leiding van Ludo Bergkamp ging kijken wat er met de SCG moest gebeuren. Er werd een bestuur ingesteld dat zich bezig ging houden met de gang van zaken van de partij. Daaronder vielen de PR, opvolging, campagne etc. Zo kon de raad zich weer helemaal met het raadswerk bezig houden. Om de nieuwe structuur te benadrukken werd een naamswijziging doorgevoerd. Namelijk ORAS.

Ook wegens het opkomen van een politieke partij waarmee SCG niet geïdentificeerd wilde worden, werd de naam SCG veranderd in Organisatie Rationele Studenten (ORAS). Rationeel en pragmatisch waren altijd al termen die binnen de partij gevoerd werden en nu kwam dat ook terug in de naam.

Wet Modernisering Universitaire Bestuursorganisatie (MUB)

Eind jaren negentig heerste er onvrede over de structuur op de universiteiten en werden ze door de overheid gezien als ‘niet slagvaardig genoeg’. Om dit te veranderen trad in 1997 de Wet Modernisering Universitaire Bestuursorganisaties (MUB) in werking.
In de nieuwe structuur werden de rollen van het CvB en de Universiteitsraad omgedraaid en werd de laatste opgesplitst in de Ondernemingsraad en de Studentenraad. Het CvB werd het bestuurlijke orgaan en de twee raden kregen de rol van medezeggenschap. Hierbij viel dus de bestuurlijke rol van de oude Universiteitsraad volledig weg en werd ORAS gedwongen anders te werk te gaan. Op vele punten kon immers niet mee besloten worden, maar kon er slechts advies gegeven worden.

Op dit moment werkt de TU Delft nog steeds met een Studentenraad en Ondernemingsraad. De TU Delft heeft als een van de weinige universiteiten in Nederland een volledige fulltime Studentenraad.

Ondergang van AAG en het ontstaan van een nieuwe partij

Bij de verkiezingen van 2008 en 2009 wist ORAS 8 van de 10 zetels te bemachtingen. Ondertussen ging het met AAG steeds slechter. De verkiezingen van 2008 deed de partij niet mee, om een jaar de tijd te hebben orde op zaken te stellen. In plaats daarvan werd de partij ‘Het Principe’ opgericht, vanuit de gedachte dat er altijd twee partijen moeten zijn in een meer partijen stelsel en die behaalde 2 zetels.

Het jaar daarop probeerde AAG het opnieuw, met frisse moed. Echter kwamen ze weer niet verder dan 2 zetels en besloten ze het jaar uit te zitten. Ze besloten niet mee te doen aan de nieuwe verkiezingen waardoor ORAS in het jaar 2010/2011 als enige mee deed. In dat jaar is er toen hard gewerkt aan het doen oprichten van een nieuwe partij. Met posters en een visie folder heeft ORAS zich scherper geprofileerd in de hoop dat studenten het niet eens zouden zijn met de gestelde mening en er een nieuwe partij op zou staan en dat is gelukt. Begin 2011 is er toen een nieuwe partij opgericht die mee zou gaan doen met de verkiezingen.

Verkiezingen mei 2011 en huidige situatie

Sinds 2011 bestaat de studentenraad dus weer uit twee partijen, ORAS en Lijst Bèta. Het eerste jaar met de nieuwe partij (2011/2012) behaalde ORAS 7 van de 10 zetels en het jaar daarna werd er een zetel verloren. Tijdens de campagne in 2013 werd deze zetel weer teruggewonnen en dit is sindsdien (2013-2017) de verdeling binnen de raad: 7 zetels voor ORAS en 3 voor Lijst Bèta.

Wil je weten wie er nu in de fractie zitten? Klik hier.

Vergadercyclus

Binnen de studentenraad is er een bepaalde cyclus die wordt doorlopen. In totaal zijn er 4 fases die allemaal 1 week in beslag nemen.

Week 1: Het agendaoverleg

Het agendaoverleg (AO) is een informeel verleg met Rob Mudde (Vice President for Education and Operations van het CvB), dit is de vaste gesprekspartner van de SR. In dit overleg wordt de agenda van de overlegvergadering (OV) opgesteld. Punten kunnen aangedragen worden door de SR en door Rob Mudde. De aanwezigen zijn de voorzitter en secretaris van de SR, Rob Mudde, ambtelijk secretaris van de SR en de technisch vergaderleider van de SR.

Week 2: Commissievergaderingen

Binnen de SR zijn er een aantal raadscommissies. Binnen deze commissies worden de punten uitgebreid doorgenomen die op de OV besproken zullen worden. Binnen de raadscommissies kun je met de portefeuillehouders van beide partijen diep op de onderwerpen in gaan. Daarna worden ze nog besproken met de gehele studentenraad op de Interne vergadering (IV).

Week 3: Interne vergadering (IV)

De interne vergadering is een formele vergadering tussen de partijen binnen de studentenraad. Hierbij zijn ook de technisch vergaderleider en de ambtelijk secretaris aanwezig. In de IV wordt de OV voorbesproken. De standpunten en strategie worden hier bepaald n.a.v. de agendapunten.

Week 4: Overlegvergadering (OV)

De overlegvergadering is een formele vergadering tussen de SR en het CvB (Rob Mudde). De vergadering is open voor toeschouwers. In de OV wil je toezeggingen van Rob Mudde over bepaalde punten en als studentenraad gevraagd én ongevraagd advies geven. Behalve Rob Mudde en de SR zijn hier ook weer de ambtelijk secretaris en de technisch vergaderleider aanwezig. Daarnaast kunnen nog mensen van de staf worden uitgenodigd om een toelichting of presentatie te geven bij bepaalde onderwerpen. Onder te toeschouwers vallen vaak FSR-leden, Studieverenigingen, Studentenverenigingen en de Delta (universiteitskrant). De Delta gebruikt regelmatig punten van de OV voor hun artikelen.